Bıçak Sanatı - Forum

Sık Kullandığımız Yüksek Alaşımlı Çeliklerinin Pratik Isıl İşlem Tabloları

Arkadaşlar Yüksek alaşımlı çeliklerin ısıl işlem değerlerine vs. yönelik bir tablo oluşturmaya çalıştım. Eksikleri vardır, yanlışları vardır. Konuyla ilgilenen arkadaşlar da kontrol ederlerse olası yanlışları düzeltiriz. Hafif alaşımlı ve yalın karbon çeliklerine yönelik tabloyu da hazırlıyorum, bittiğinde ekleyeceğim.



« Son Düzenleme: 03 Ekim 2017, 18:15:16 Gönderen: sefaçabuk »

merttt9

  • ***
  • 1419
  • Meslek: Tekstil
  • Yer: Bursa
elinde sağlık
bazen 2007 word de hazırlanmış dosya 2003 de açmayabiliyor(yani daha önceki sürümlerde ******* diye gösterebiliyor
ben 2003 kullanıyorum bende sorunsuz açtı  :2up(word sürüm farkı ve dosya indirme yapanlar için söyledim)
« Son Düzenleme: 31 Ekim 2011, 07:02:40 Gönderen: merttt9 »

tarpoon

  • ***
  • 4739
eline sağlık ustam :)  çok işimize yarayacağı kesin  :2up
“ İnsanları kandırmak, kandırılmış olduklarına ikna etmekten daha kolaydır ”    :)

gökhan bakla

  • *****
  • 2620
    • blog
  • Yer: İstanbul / Tekirdağ - 1978
sağolasın hocam, bulabildiğimiz ve kullandığımız çelikler belli, karbon çelikleride olursa tam olacak zaten.

ben kopyaladım bi kenara. ;) bir çıktısını alıp atölyede ki dosyanın içine atarım. ısıl işlem öncesi göz atılması gerekecek ne de olsa :2up


emin albayrak

  • *****
  • 3909
  • Meslek: grafik tasarımcı - 1979
  • Yer: istanbul / üsküdar
ellerine sağlık hocam:)
testinin içinde ne varsa, dışına da o sızar...

www.instagram.com/mim_emin/

emrekipmen

  • *****
  • 6065
    • Seçme Bıçaklar Albümüm
  • Yer: Bodrum
http://farm7.static.flickr.com/6035/6296975426_5f8d1323e2_b.jpg

Çok güzel olmuş ustam, bastırıp biyere asıyorum ısıl işlem fırınının yakınlarında...

Kipmen Sanat web sitesi

durukan

  • *****
  • 774
  • Meslek: hekim
  • Yer: şanlıurfa
elimdeki kaynakların birinde 440 c için ostenizasyon suresine gerek olmadıgını yazmakta. bu senin tablo ile uyuşmuyor.  bildigim bir malzeme değil.  belkide deneme yapabiliriz bu konuda..

mehmethakan

  • ***
  • 133
  • Meslek: otelci
  • Yer: antalya
Sağol Sefa Abi Teşekkür ederim.

Durukan Usta, aslına bakarsan bu yüksek alaşımlı çeliklerin bazılarında hazırlarken bende ikilem yaşadım. Bu nedenle neredeyse hepsinde kaynak taraması yaptım. Birbiriyle çelişen bilgilere ulaştım. Örneğin 440C veya muadilini üreten üreticiler arasında yaklaşım farkı var, bir kısmı östenizasyon önermiş ama bir diğeri konuya ilişkin hiç bir şey yazmamış. Sertleştirme sıcaklıklarında bir çoğunda alt-üst değerler var, örneğin AEBL için 1045 te 15 dak östenizasyon verirken 1075 te 5 dak öneriyor. Östenizasyon sıcaklığını neredeyse tane büyümesi sınırına yaklaştırınca o zaman süreyi kısaltıyorlar demekki. Aynı şey sıfıraltı işlem içinde geçerli örneğin D2 için önermiş ama D3 için sadece "olabilir" demiş. Bir başka adam da denemiş ve "1-2 HRC katkı yapıyor ölçtüm sonuç öyle çıktı" demiş. Kısaca elimden geldiğince kaynak taradım ama elbette kendi denemelerimiz de olacak ve kendimizce düzenlemeler yapacağız bu tabloda. Yalın karbon çelikleri olsa sorun değil, diyagramdan bakar değerleri yazarız ama alaşımlılarda biraz yazılıp çizilenlere bakmak zorunda kalıyoruz. En azından böyle bir tablo elimizde derli toplu olursa bizi belki sorgulamaya iter ve belki deneyimlerimizle düzeltmeler yapabiliriz. Sana katılıyorum deneme konusunda. 
Bir şey daha var, 440 c yoğun krom içeren bir çelik, bilgilerimize dayanarak biliyoruz ki krom karbürlerin aluşması ve kromun yapıda çözünebilmesi için belli bir sıcaklık ve zamana gereksinim var. Bu nedenle bence hiç bir şey yazmamış bile olsa böyle bir çelikte östenizasyon en azından kromun yayınması için gerekli. Yayınmasa ne olur, belki paslanmaz sandığınız bir çelik ileride paslanabilir veya sertlik ölçümünde sizi tatmin eden bir değer yakalasanız bile ağız dayanımının yakaladığınız sertlikle paralellik göstermediğini görürsünüz. Yani alaşım elemanı olarak çelikte bulunan elementi yapıya katamazsınız ama sertliğiniz iyi çıkar. Bunuda özellikle bıçaklarda sık körelme olarak yaşarız...gibi.
« Son Düzenleme: 31 Ekim 2011, 13:36:21 Gönderen: Sefa Çabuk »

durukan

  • *****
  • 774
  • Meslek: hekim
  • Yer: şanlıurfa
haklısın tabi ben amatör olarak bu konuya ancak sınırlı bir yaklaşım getirebilirim  ve bildiklerimin cogu dha önceden kullandıgım d2 için gecerli. sonucta 440 c benim elime yeni geçen bir malzeme ve kişisel birikimimden zıyade okuyp not ettiklerim var.. ancak d2 de örnegin iki çeşit karbur yapı mevcut ve bunların setlikleri 76 civarında. belkide karburler tam dagılmıyordur.  agız dayanımında da bunlar sonucu etkiliyorlar.  sanırım elinde ısıl işlem fırını ve sertlık ölçme cıhazı olan bir üyemizin bu konuda bir iki deney yapması gerekebilir >:D

Yapıyor yapıyor endişeye mahal yok  >:D toparladığımda onlarıda "TESTLER" diye bir başlıkta yayınlayacağım, micro yapı fotoğraflarıyla birlikte. Ama zaman alıyor.


emrekipmen

  • *****
  • 6065
    • Seçme Bıçaklar Albümüm
  • Yer: Bodrum
haklısın tabi ben amatör olarak bu konuya ancak sınırlı bir yaklaşım getirebilirim  ve bildiklerimin cogu dha önceden kullandıgım d2 için gecerli. sonucta 440 c benim elime yeni geçen bir malzeme ve kişisel birikimimden zıyade okuyp not ettiklerim var.. ancak d2 de örnegin iki çeşit karbur yapı mevcut ve bunların setlikleri 76 civarında. belkide karburler tam dagılmıyordur.  agız dayanımında da bunlar sonucu etkiliyorlar.  sanırım elinde ısıl işlem fırını ve sertlık ölçme cıhazı olan bir üyemizin bu konuda bir iki deney yapması gerekebilir >:D

D2 ile çalışmış arkadaşlar bilir, 400 kum civarında yüzeyi zımparaladığınızda bariz karbür yapılar görünür olur. Bazıları devasa oluyor. Ancak sanıyorum bu yapılar çok ince katmanlaştığı için tüm et kalınlığında devam etmiyor, bıçağın diğer tarafında aynı yapıları göremiyorsun. 440C kesinlikle en azından 15 dakika kadar östenizasyon ister diye biliyorum, yoksa öncelikle paslanmazlığı tam olmuyor, ikincisi de ağız tutuşunda ciddi düşüş oluyor...

Kipmen Sanat web sitesi

Ertarda

  • *
  • 1033
  • Ertuğrul ARDA -1967
  • Meslek: İnşaat Müh.
  • Yer: Bornova-İzmir
Şu östenizasyon konusu benim hep kafama takılır.
D2 veya 440c gibi bir malzeme fabrikadan çıktığında östenizasyonu neden yapılmış olarak çıkmaz?
Yoksa biz onun östenizasyonunu  talaşlı imalat esnasında mı bozuyoruz?
Be yourself, no matter what they say...........

Zor olduğu için cesaret edemediğimiz şeyler, aslında biz cesaret edemediğimiz için zordur..!

emrekipmen

  • *****
  • 6065
    • Seçme Bıçaklar Albümüm
  • Yer: Bodrum
Ona sert - sulu çelik deniyor Ertuğrul, bizim genelde aldığımız çelikler küreselleştirme tavlamasından sonra satışa sunulur.

Kipmen Sanat web sitesi

Ertarda

  • *
  • 1033
  • Ertuğrul ARDA -1967
  • Meslek: İnşaat Müh.
  • Yer: Bornova-İzmir
Bu durumda sert-sulu çeliği normalleştirip işlersek daha sonra su verirken östenizasyona ihtiyaç yokmu?
Be yourself, no matter what they say...........

Zor olduğu için cesaret edemediğimiz şeyler, aslında biz cesaret edemediğimiz için zordur..!

Sert sulu çeliği yumuşatıp işlersen ( ki saydığımız çeliklerde oldukça maceralı ve uzun iş) zaten fabrikanın sana sattığı pozisyona getirmiş oluyorsun. İş bittiğinde su vermek için yeniden östenizasyon gerekli.

Ertarda

  • *
  • 1033
  • Ertuğrul ARDA -1967
  • Meslek: İnşaat Müh.
  • Yer: Bornova-İzmir
Sert sulu çeliği yumuşatıp işlersen ( ki saydığımız çeliklerde oldukça maceralı ve uzun iş) zaten fabrikanın sana sattığı pozisyona getirmiş oluyorsun. İş bittiğinde su vermek için yeniden östenizasyon gerekli.

Herşeyi tam olarak anlamaya çalışıyorum.
Östenizasyon zaman ve ısı sayesinde tüm bileşenlerin ortak yapı içinde yayılması demek değilmidir?
Eğer bir aşamada bunlar yayılıp homojen bir yapı oluşturuyorsa tekrar ayrışıyorlarmı da yeniden östenizasyon gerekiyor?
Be yourself, no matter what they say...........

Zor olduğu için cesaret edemediğimiz şeyler, aslında biz cesaret edemediğimiz için zordur..!

Ertuğrul, östenizasyon daha çok yüksek alaşımlı-alaşımlı çeliklere ( daha çokta krom ve mangan içeren)uygulanan bir işlem, yalın karbon çeliklerinde aman aman yapmak gereken bir işlem değil. krom ve mangan içeren çeliklerde ise kimi krom karbürlerinin oluşabilmesi veya yapıda yayınabilmesi ( veya çözünebilmesi) için yüksek sıcaklıklarda bekleme yapmak gerekir. Örneğin mangan aslında kendisi karbür yapmazken karbür oluşumuna katkı sağlar... Neyse kısaca özellikle hava çeliklerinde normalize işlemiyle filan geriye dönüş pey yoktur, yani şöyle ki aslında genel olarak yapıyı geriye döndürmek genele olarak mümkün olsa bile bir önceki östenizasyonda oluşan karbürler (sanıyorum) yine olduğu gibi kalacağından öyle yoğun bir değişim gözlemek bildiğim kadarıyla çok olanaklı görünmüyor, belki karbürlerinde homojen dağıldığı bir geri dönüş olabilir ama o kadar. Yoğun krom, vanadyum, tungsten... içermeyen çeliklerde normalizasyon görece daha olanaklı ve ardından yeni bir östenizasyon. Yüksek krom veya tungsten, vanadyum içeren çelikler biraz da sizin çimento su karışımına benzer, suyu karıştırınca kuruduktan sonra tekrar kırıp ufalayıp harç yapamamak gibi sanki. Kısaca bu çeliklerde östenizasyon demek ardından da sertleşme demek, dolayısıyla işlemek için normalize biraz koşulları zorlamak demek olduğundan yeni bir östenizasyonu düşünmekte anlamlı olmuyor.

Ertarda

  • *
  • 1033
  • Ertuğrul ARDA -1967
  • Meslek: İnşaat Müh.
  • Yer: Bornova-İzmir
Şimdi soruyu daha spesifik hale getireyim.
Örnek çelik 440c (yüksek kromlu olsun diye bunu seçtim).
Tabloya göre 30 dk. östenizasyon zamanına ihtiyaç var. Fırına attım 30 dk. östenizasyonuna izin verdim. Bu sürenin sonunda fırından çıkarmayıp, fırının yavaş yavaş soğumasına izin verdim. Yani östenizasyon yaptım ama su vermedim. Ardından tamamen soğuduktan sonra tekrar 1010-1038 dereceler arasına getirip hiç östenizasyon süresi beklemeden su verdim. Ne fark olur.

östenizasyonlu su verme ?=? östenizasyon + su verme
Bu denklem doğrumudur?

Eğer bu denklem doğruysa östenizasyonun tanımı tam olarak "zaman ve ısı sayesinde tüm bileşenlerin ortak yapı içinde yayılması" oluyor.
Ama bu denklem doğru değilse yani östenizasyon ile su verme aynı anda yapılmalıdır derseniz, tanımda bir şeyler eksik. İşte o eksiğin peşindeyim.
Be yourself, no matter what they say...........

Zor olduğu için cesaret edemediğimiz şeyler, aslında biz cesaret edemediğimiz için zordur..!