telefondan yazdığım için genellikle düzenleme yapamıyorum. ve yazarken küçük ekran olsun hemde acele yazma huyum olsun yanlışlarım olabiliyor.
hatam var olabilir sürekli bunu söylüyorum ben hiçbir zaman %100 doğru biliyorum demiyorum . kendi bildiklerimi aktarıyorum.
Yani hangisi doğru? Soğuk dövme sonucu tokluk artar mı azalır mı?
1. alıntı için
Soguk Dövme için tokluk azalır. çünkü malzemenin yüzeyinde sertleşme olur hatta daha fazla dövülürse genel olaraka sertleşme olacağından (buna strain hardening denir gibi hatılrıyorum türkçesini bilmiyorum. şu anda çevirmeye üşendim.)
söylediğiniz 2. kısımda bahsetmeye çalıştığım şey sıcak dövme içindi ki (benim hatam belirtmemişim.)
4116 için dövülebilir kanısına vardınız ve normalizasyon yapılması gerekiyor diye bir çıkarım yaptınız, doğru mu?
2. alıntıda ise bu tarz çelikler ((4116) gibi yada
Genel geçer karbon çelikleri gibi bütün çelikler icin kullanıma ve istenilen malzeme özelliğine gore dövme işlemi sonraası normalizasyon uygulanabilir .
Sıcak yada Soğuk Dövme olarak belirtmiyorum ben 4116 için Cold Working Tercih Ederim(edecek olsam). dövecek olsam tabi yıllarımı alır böyle bir bbıçak yapmak
4116 için çıkarımda bulunduğum ve yabancı forumlardaa araştırdığım yerlere göre
bıçak gibi az çok uygulanma yerine göre 600~700 derecede dövülmesi söylenmiş. bu nerdeyse soğuk dövme gibi çalışacaktır . ve bu yüzden yüzeyde tane düzenlemesi gerekecektir. (dövüldüğünde paslanmazlıkta kaybolma yada karbür oluşumunu engelleyen durumların oluşup oluşmayacağını kestiremiyorum. pek bilgim yok makaleleride okumadım şahsen. (rekristalizasyon sıcaklığı altındaa dövüldüğü için malzeme kaybı ne düzeyde olur kestiremiyorum.)
Sanırım bu da sizin kişisel bir çıkarımınız, değil mi? Çünkü bahsettiğiniz parçalarda ve diğer tüm motor parçalarında CNC (en azından otomasyonla kontrol edilen bir tezgah...) kullanılıyor. Otomotiv sektörü hiçbirşeyi ziyan etmez ve hiçbir riski daha sorunsuz üretim şansı varken almaz. Eğer siz kendiniz bizzat bunu gördüyseniz, bunun sebebi malzemeden fire vermemek için olabilir ama tokluk ve motordaki darbelere karşi dayanıkliliği artirmak olduğunu kişisel çıkarımınız olarak belirtseniz daha iyi olur. Çünkü bu bir ıspat değil çıkarımdır.
ispat isterseniz birçok ispatı vardır.
3. altıntı içinkişisel çıkarım değil olan birşey değil sıcak dövmenin faydası tabikide olacaktır . malzeme akış yönlerini yeniden düzenleyip malzemenin geometrisine uygun hala getirmek tabikide. toklukta ve darbe dayanımında (geometriye ve kuvvet yönlerine göre fayda sağlayacaktır) bu bıçak dövmedede geçerli.
bıçak için özellikle plaka ile çalışan arkadaşlar için
şunu özellikle söylemek isterim kimse çeliğin heryerinde homojenlik var akış yönü yoktur diyemez çünkü imalat yöntemleri genellikle hot rolled olarak ortaya çıkar. eritilen çelikte bu yüzden soğuma rolların üzerinde daha hızlı oluşacağından yüzeyde sıkışırken malzeme akış yönleri meydana gelir.
biyel kolu gibi dövülerek meydana gelen malzemeler içinde bu geçerlidir.(ders notlarımda ise biyel kolu için bir resim vardı ama şu anda bulamadım.)
örnek bir resim olsun maalzeme belki aliminyum ama aynı şey çelik içinde geçerlidir. bu dayanım makro structure düzeyinde malzeme akışında yön farkı oluşması matris yapısının kuvvet yönüne düzgün bir şekilde yerleşmesi tabikide tokluk ta artışa sebep olacaktır.
tabi birçok çelik çeşidinin ortayaa çıkması ve fiyatların uygunluğu yada pahalılığı imalat yöntemlerini değiştirebilir. (fayda/zarar/para ve zorluk bu uygulamayı direk talaşlı imalata yada dövme imalatına değiştirebilir.) şu firma dövme kulllanıyor diye hepsi dövme kullanacak değil.
evet otomobil sektöründe otomasyon cnc tezgahı kullanıyorlar ama oncesimde parça çoğunlukla dövme kullanılarak yada sıcak pressleme ile şekillendirildikten sonra ince işçilik ve kalıptan dolayi kenarlarda kalan parçaları temizlemek için kullanıliyor .(biyel kolları için
genel olarak bunu söylüyorum. özel olarak direk bloktan biyel kolu üreten firma olabilir)
Buna yakın çıkarımlar örsler ve çekiçler için de yapılıyor. Soğukken üzerinde dövme yapılıyor, o yüzden yüzeyi sert yazanları gördüm ama burada şunu göz önünde bulundurmakta fayda var. Tren rayı olsun, örs yada balyoz olsun, bu çelikler bizim bıçakta kullandığımız çelikler mi? Yani örs yapımı için seçilen çeliğin alaşımında bulunan Mangan'ın etkisi soğuk dövmeden daha mı az? Daha amiyane tabirle, koca kamyonlar ve iş makineleri tonlarca yükü çekebiliyor dolayısıyla dizel motorlar daha güçlüdür? Du doğru bir çıkarım mı?
Sonuç olarak şunu söylemek istiyorum, malesef insanlar bilgiye de diğer herşey gibi kolay yoldan ulaşmaya çalışıyor. Birşey arayacaksa önce sosyal medyaya bakıyor mesela. Orada bulamaz ve hala enerjisi varsa internette araştırıyor. Google'nin 1. sayfa sonuçlarında da bulamaz ve hala aramaya devam ediyorsa gerçekten istekli biridir. Sadece bıçak fotoğrafları izlemek istiyorsanız Instagram daha zengin bir mecra, kabul ediyorum. Wiki gibi kaynaklardan sonra .edu yada .gov uzantılı kaynaklar kadar güvenilir bilgi forumlardan bulunabilir gibi bir algı var. Hele de TR dilinde bir arama yaparsanız bu forum arama sonuçlarında ilk sayfada çıkıyor. O yüzden burada yazılanlar, bilgi arayan kişinin ilk bakacağı yerlerden biri. Bir tahmin yada çıkarım yaparken bunu belirtmekte fayda olduğunu düşünüyorum.
tren rayından yada benzer parçalardan bıçak yapan balta yapan kesici alet yapan insanlar var.
yüzey sertleştirme işlemi yapılan soğuk dövmede özellikle mangan etkisinden daha fazla bir sertleşme elde ediliyor demedim . yani şunu çıkarmayın 1040 çeliği ile 1095 çeliğini aynı ısıl işlem uygulayıp 1040 ı soğuk döverek aynı performansı yakalarız demiyorum. iki tane 1095 in birini soğuk döverek daha fazla yüzey sertliği elde edebiliriz bunun etkisinden bahsediyordum hangi çelik olursa olsun yüzeyde strain hardening meydana gelebilir.
burda şunu çıkarmaya çalıştım neredeyse soğuk dövme (600-700 derece) sınırında gerçekleşebilecek bir 4116 dövme girişiminde yüzey sertleşmesi az yada çok olacaktır. (tabi ısıl işlem öncesi tane düzenlemesi gerektiğinden normalizasyon sonrası bu etki azalacaktır. hatta kaybolacaktır.)
ayrıca yine okuduğum kadarı dövme sonrası yüzeyde talaşlı temizleme ve pasifizasyon gibi bir terim (asitle yıkama olarak anladım) gerektiği söyleniyor. yani dövüldüğünde meydana genel malzeme kaybı dediğimiz yüzeydeki tabakayı temizliyorlarmış ki paslanmazlık özelliği kalsın diye
ve sadece okuduğum o bahsettigıniz google 1. sayfa ve 2. sayfa sonuçlarına göz gezdirdim 4116 için bir iki yabancı arkadaşın buna giriştiğini gordum ve onlara söylenen önerileri okudum ve bildiklerimle beraber aktarmaya çalıştım .
tekrar söylüyorum 4116 için en başta söylediğim ve mesajimda bir iki yerde bahsettiğim gibi .
4116 için bilgim yok Sıcak dövülebilirmi dövülemezmi malzeme ziyan olurmu pek bilgim yok
(bildiğim şey paslanmazlarda sıcak işlemin hertürlüsünde yüzeyde malzeme kaybı meydana gelecektir ve bu kayıp dahada derinlere inip tüm malzemede kendini gösterebilir. malzeme homojen olmaya bilir bir kısım paslanır bir kısım paslanmaz kalabilir. bu tamamen kişinin tecrübesine becerisine ve malzemenin cinsine bağlı)
4116 için birkaç yabancı forumda okuduklarıma göre diyerek 4116 icin çıkarımda bulundum.
genel olarak bahsettigim diğer herşey sıcak dövme ve soğuk dövmenin malzemeye etkisi ve yarar ve faydaları üzerineydi .4116 ya özel birşey değil .
yani yapılabilirse bahsetttiğin sıcak yada soğuk dövme işlemlerinden doalayı oluşabilecek bütün fayda ve zararlar 4116 için 5160 içinde geçerli
farkına vardırmaya çalıştiğım şey . sadece dövme işleminin bir farkı olduğu( sadece imalat yöntemi olmadığı ) ve dövme işleminin etkilerini yok saymamamız gerektiği idi. .
ister biyel kolu olsun ister bıcak olsun.
Güç = F*x/t yani kuvvet *yol/zaman tanım olarak kuvvet ile gücü karıştırmayalım. kamyonlara daha fazla kuvvet ile daha ağır yükleri taşıyabilir.
burada mangan kuvveti etkileyen bir faktör ancak çeliğin üzerinde soğuk dövme(yol diyebiliriz.) denilen faktörü uygularsak daha güçlü bir çelik
elde EDEBİLİRİZ
ve teşekkürler ederim sanırım bundan sonra bilgisayardan yorum yapmaya çalışacağım
Ve Forumdan özür dileyerek 2. defa benzer mesajı yazmamdan dolayı bunu not olarak ekliyorum. (aceleciliğim ve sürekli düşünüp şurayıda şöyle yazsaydım olurdu diyerek konuyu çok saptırıyorum. bu yüzen yazılarım uzun ve kopuk oluyor. sürekli düzenleme ihtiyacımda bundan kaynaklanıyor.)
ve son olarak bu kadar yazıdan sonra
Soruyu Soran Arkadaşa Basitçe bir Cevap vermek gerekirse Sıcak dövülmemesi gerekir
malzeme kaybı ve paslanmazlık gibi problemlerle uğraşmamak için . - eksi
ısıl işlemi 2 defa tekrarlamak ki biri anealing 4116 için vakumlu sulamada birde anneal işlemi maliyeti oldukça artıracaktır.. -eksi
soğuk dövmesi ise oldukça zor olduğundan oyumu dövülemez gibi açıklamada bulunmak daha basit olurdu. -eksi
ancak bu açıklama yeterli ve doğru olmazdı çünkü Warm Working yapılabbilir gibi düşünüp bazı insanlar deneyip başarılı olduklarını söylemişler.(doğru yada yanlış demek bana düşmez çok yüksek metalurji bilgim yok.)
Yani mesajlarımda bir yerde belirttiğim heyecan aramaya bence gerek yok bence
Tabi deneyip bizide aydınlatmak isterseniz. tercih sizin eğer yaparsanız sonuçları bende beklerim yada gidip ocağı yakıp elimdeki 4mm 4116 nın bir parçasına girişmek te var içimden geçen