Hamon Çalıştayı

[orkunaydin350]

Merhaba arkadaşlar,

Yeni bir macerayla karşınızdayım. Uzun süre atölyeden uzak kalınca ekranlardan hobiyi sadece izleyerek takip ediyorum. Bu süre zarfında hamon ilgim arttı ve hurda pazarlarından eğe toplamaya başladım. İlk akla gelen ve tavsiye edilen eğe markası olan Nicholson eğeleri özellikle arıyorum ve denk geldiğinde kaçırmıyorum. Bunun yanında farklı markalar denk geldiğinde test numunesi olarak birer tane alıyorum. Gene forumda çokça adı geçen Esaş eğeleri de fiyatı uygun oldukça topluyorum.

Nicholson eğelerde dikkatimi çeken bir nokta var, farklı üretim yerlerinde bu marka üretilmiş. Acaba üretim yerlerine göre yada eğenin uzunluğu yada şekline göre kullanılan çelikler farklılık gösteriyor mu? Bu sorunun cevabını da bulmaya çalışacağım. Ekte göreceğiniz örneklerde USA, Hollanda, Kanada ve Brezilya üretimine denk geldim. Her birini denedikçe bu başlık altında sonuçları sizlerle paylaşacağım.

Bana şans dileyin.

[MustafaV]

Orkun hocam instagram hikayelerinden merakla takip etmiştim çalışmanızı. Başarılı sonuçlar alırsınız umarım.

Benim eğelerle bilgim yok da, ne güzel tertemiz eğeler bulmuşsunuz ya. Benim bulduğum her eğenin hem dişleri bitmiş gövdeye kadar inmiş oluyor, hem de markası okunması imkansız oluyor.

Bol şans.

[Baki KARDAŞ]

Orkun Ustam şimdiden bol şans diliyorum. Gelişmeleri merakla bekliyorum...

[dela]

Kolay gelsin. Takip. 

[Şaban Kurt]

Uzun bir deneme süreci sonuçları bekliyoruz ustam kolay gelsin 

[sefaçabuk]

Orkun, şimdiden kolay gelsin. doğru işlemle doğru sonuç alacağından eminim şimdiden bol şans.

[orkunaydin350]

Hepinize destekleriniz için çok teşekkür ederim. Aslında aktif bir kullanıcısı değilim ama Instagram'da hikaye paylaşmıştım. Burada derli toplu olsun diye aşamaları paylaşmaya devam edeceğim.

Orkun hocam instagram hikayelerinden merakla takip etmiştim çalışmanızı. Başarılı sonuçlar alırsınız umarım.

Benim eğelerle bilgim yok da, ne güzel tertemiz eğeler bulmuşsunuz ya. Benim bulduğum her eğenin hem dişleri bitmiş gövdeye kadar inmiş oluyor, hem de markası okunması imkansız oluyor.

Bol şans.

Mustafa hocam benim bulduklarımın çoğu o şekilde. Bu paylaştığım görseller anlaşılır olsun diye internette bulduğum görseller. Ne olduğunu anlayabilmek için sert tel fırça ve sarı telli yumuşak fırça ile pasları kaldırmaya çalışıyorum.

[orkunaydin350]

İlk denemeyi USA üretimi olan Nicholson ile yaptık. Gemlik'te atölyesi olan Hüseyin Gül'e bana atölyesini açtığı için çok teşekkür ederim. Termokupl olan propan fırında dövme ve su verme yapıldı. Belgin marka termal transfer yağı kullanıldı. Çamur olarak Refsan şamot kullanıldı. Namluya çamuru uyguladıktan sonra fotoğraflayamadım ama fikir vermesi için benzer bir görseli internette buldum, ekte paylaşıyorum. Aynen buna benzer şekilde nispeten sırta yakın ve ince çizgiler ile aşağı uzanan uçlar yaptık. Uçların aralarında 2cm kadar mesafe var. Yani hamon hattı çamurdan daha aşağıda çıktı. Ayrıca çamurun çizgisi ile alakası olmayan ve uçların sayısı ile alakası olmayan bir hamon çıktı. Bunun sebebini anlayamadım.

[orkunaydin350]

Dövme ve şekillendirme sonrası 80 kum bant zımpara ile ağız açıldı, çamur sürüldü. Çamurun kuruması için ön ısıtma yada bekleme yapmadık. Çamurun kıvamını serte yakın, çok cıvık olmayan, eskilerin hatırlayacağı cam macunu kıvamına getirerek uyguladık. 840-850 derece civarı yaklaşık 3-4 dakika östenizasyon yapıldı ve su verildi. Bu videoyu eski bir zımpara ile yüzeyi temizlendikten sonra ve menevişten önce çektim: https://flic.kr/p/2qPNyyw

Videoda Ashi varmış gibi hamon görünüyor. Bu görüntüden sonra çok umutlanmıştım ama ne hikmetse namlunun ucu sertleşmemiş.



Bu fotoğrafı 180C° elektrikli fırında 2 saat menevişledikten sonra çektim. 2000 kuma kadar elde perdah yapılmıştı ve 1µ-5µ inceliğinde elmas macun ile keçe polisaj yapılmıştı. Asitlemeden önce bulaşık süngeri ve bulaşık deterjanı ile iyice yıkadım. Porçöz ile asitleyip diş macunu ve peçete ile karartıyı temizledim. Hiç uğraşmadan bu görüntü oluştu ama gördüğünüz gibi namlunun ucu sert değil.

Bu noktada cevaplayamadığım sorular var. Östenizsyon için beklememe rağmen ısı metalin her yerine eşit dağılmadı mı ve sıcaklık farkı mı oldu? Yağa ilk giren kısım namlunun ucuydu, yani soğuması ile ilgili bir sorun olmamalı diye düşünüyorum. Acaba namlunun ucu daha ince olduğu için fırından yağa gelene kadar havada sıcaklığı diğer alanlara göre düşmüş olabilir mi? Saniyelik bir sürede ve 1 metre kadarlık bir alanda bu durumun oluşması pek mümkün değil gibi geliyor. Propan ocağın brülörü namlunun ortasına ateş püskürtmüş olsa bile 4-5cm ilerisi yada gerisi östenizasyonda ısınmamış ve soğuk kalmış olabilir mi? Hamon için uğraşsaydım bundan daha belirgin ve güzel görünebilir miydi? Ashi çıkar mıydı?

[Şeref Acar]

Bu bıçağı görünce hem çok sevindim hem de üzüldüm. İyi tarafı işin nasıl yapıldığını çözmüşsün abi. Kötü tarafı biraz daha emek vermek zorunda kalman. Propan ocakta bu tarz sıkıntıların olması her zaman muhtemeldir, bir yandan da yağda hamon için kilin kalınlığı çok önemli.

[Şeref Acar]

Sana attığım resimdeki bıçakta yağda su vermiştim, üzerine sadece oksidasyonu önlemek için çok ince bi şamot yüzey vardı, kendiliğinden hamon aldı. Çok eminim eğer ısıl işlem su ile yapılsaydı o bıçak hamon almadan her taraf aynı şekilde sertleşecekti. Buraya resim yükleyemedim.

Edit: Görsel yüklendi. (Orkun)

[orkunaydin350]

Çok teşekkürler Şeref ustam. Ben maalesef hala kendimi çözmüş olarak görmüyorum. Henüz ilk denemem ve onda da ucu sertleşmedi. Aynı hamonu ve efekti bir sonraki seferde başarılı sertleşme ile yakalayabilirsem bakarız.

[orkunaydin350]

Dün gece tekrar su vermek için profili çamurla kapladım. Bu şamotu uygulamak cidden zor. Bir yandan yapışkan ve bulaşık, bir yandan da sürdüğünüz yerde durmuyor parmağınızla sürdüyseniz yüzeyden ayrılıp tekrar parmağınıza dolanıyor. Çay kaşığının sap kısmıyla sürmeyi denedim, bu sefer de çay kaşığını bırakıp uygulayacağım yüzeye yapışmıyor. Garip lanet bir şey. Bir şekilde ekteki gibi sürmeyi başardım fakat aşağıya uzatacağım çizgileri ince şekilde yüzeye tutunduramadım. Onun yerine kalın ve geniş bir blok halinde tek parça ekmek yağlar gibi sürdüm. İnce çizgileri de sırta doğru silerek oluşturmaya çalıştım.

[orkunaydin350]

Sürdüğüm şamotu geceden sabaha kadar oda sıcaklığında kurumaya bırakmıştım. Sabah kalktığımda şamotu çatlamış halde gördüm.



Elimle dokunduğumda kolayca kırılıp dökülüyordu. Burada kopmuş bir parça eksik olarak görebilirsiniz:



Yüzeyden ayrılmış alanlar:





Tekrar çamurlamadan önce yüzeyi kalın bir zımparayla çizmeyi deneyeceğim. Bakalım bu sefer tutunacakmı.

[sefaçabuk]

Orkun, öncelikle önerim; yüzey işlemini çok ince kumlarda bırakma, önerim 120-150 kum arası maksimum. İkinci olarak, hangi çamuru uygularsan uygula, uygulama sonrası mutlaka çamuru tavla, bu bir pürmüz olur veya fırın olur, ne olursa olsun pişmemiş çamuru ısıl işleme sokma, tutunma olasılığı azalıyor.

[Şeref Acar]

Sefa ustanın yazdıklarına ek olarak; acaba kullandığın şamotun içindeki kalın parçacıkları elesen ya da inceltsen ekstra bir faydası olur mu? Ben sürerken bu parçacıklar bayağı bir işi zorlaştırıyor gibi hissediyorum, belki de yanılıyorum.

[atikmehmet]

Orkun Ustam ellerine sağlık merakla takip ediyoruz. Yapmak istediğim işler listesinin en üstlerinde idi bu hamon işi. Çok güzel bir kaynak olacak inş.

Bu uç kısmın sertleşmeme sebebi acaba farklı karbon yapısı olabilir mi. Bu kısım eğenin tam ortası. Bazı eğelerde yalnızca dış ve kenar kısımların sert olduğunu okumuştum bir yerde. Birde yabancı bir usta deri parçaları ile kendi eğelerine karbon yüklemesi yapıyordu. Orda süreye göre merkeze karbonun işlemesinin testlerini yapmıştı. Yani sorun ısıl işlem prosesi değil de çeliğin yapısı olabilir mi?

Bu arada ben sonuca bayıldım keşke uç kısım da sertlik alsa imiş. Bir de acayip cesaretlendim. Yıllardır yapamam zaten ben diye başına geçesim gelmiyordu. Doğru işlem ile ilk seferlerde de böyle sonuçlar alınabiliyormuş. Şimdiden tebrik ederim.

[orkunaydin350]

Orkun, öncelikle önerim; yüzey işlemini çok ince kumlarda bırakma, önerim 120-150 kum arası maksimum. İkinci olarak, hangi çamuru uygularsan uygula, uygulama sonrası mutlaka çamuru tavla, bu bir pürmüz olur veya fırın olur, ne olursa olsun pişmemiş çamuru ısıl işleme sokma, tutunma olasılığı azalıyor.

Çok sağolun hocam. Aynen tavsiye ettiğiniz gibi yüzeyde namlu boyunca çizikler oluşturdum. Temiz yüzeyi çizmeye elim gitmiyordu ama bunu yapmam gerekiyormuş. Çamur kolayca tutundu. 180C° fırında tutunca rengi matlaştı ve koyu kremden açık sarıya döndü.

Sefa ustanın yazdıklarına ek olarak; acaba kullandığın şamotun içindeki kalın parçacıkları elesen ya da inceltsen ekstra bir faydası olur mu? Ben sürerken bu parçacıklar bayağı bir işi zorlaştırıyor gibi hissediyorum, belki de yanılıyorum.

Şeref ustam aynen dediğin gibi sürerken büyük ve küçük parçaları hissediyorum. Ama bu malzeme macun gibi geldi bana. Elenebilecek bir toz halde değil. Şamot böyle mi satılıyor, yoksa bana gönderen bayi bunu su ile karıp hamur haline getirdikten sonra mı bana bölüp gönderdi bilmiyorum.

Orkun Ustam ellerine sağlık merakla takip ediyoruz. Yapmak istediğim işler listesinin en üstlerinde idi bu hamon işi. Çok güzel bir kaynak olacak inş.

Bu uç kısmın sertleşmeme sebebi acaba farklı karbon yapısı olabilir mi. Bu kısım eğenin tam ortası. Bazı eğelerde yalnızca dış ve kenar kısımların sert olduğunu okumuştum bir yerde. Birde yabancı bir usta deri parçaları ile kendi eğelerine karbon yüklemesi yapıyordu. Orda süreye göre merkeze karbonun işlemesinin testlerini yapmıştı. Yani sorun ısıl işlem prosesi değil de çeliğin yapısı olabilir mi?

Bu arada ben sonuca bayıldım keşke uç kısım da sertlik alsa imiş. Bir de acayip cesaretlendim. Yıllardır yapamam zaten ben diye başına geçesim gelmiyordu. Doğru işlem ile ilk seferlerde de böyle sonuçlar alınabiliyormuş. Şimdiden tebrik ederim.

Teşekkürler Atik ustam. Eminim senden çok daha güzellerini görebiliriz.

[orkunaydin350]

Dünkü tavsiyelerden sonra bugün başarılı şekilde çamurlayabildim ve su verme işlemini tekrarladım. Tek başıma yaptığım için su verirken video çekemedim. Aslında en önemli kısım orası ve orayı da sizlerle tartışmak isterdim. Yanımda biri olsaydı ve video alabilseydik daha iyi olacaktı, kısmet... Çamuru aşağıdaki gibi sürdüm ve yağı önceden ısıttım. Sefa hocamın tavsiyesi ile 870C°'de yağda su verdim. Bu derece muhtemelen su ve farklı ortamlarda değişmeli, o yüzden bu proses için özel seçilmiş bir derece olduğunu hatırlatmalıyım.

[orkunaydin350]

İkinci su verme ardından çıkan ikinci hamon ile karşınızdayım. İyi haber bu sefer namlunun ucu da sertleşti. Kötü haber ise ilk seferki kadar güzel bir hamon efekti oluşmadı. 2000 kuma kadar elde perdah ve ardından sırasıyla 10µ, 5µ, 1µ elmas macunlu polisaj yaptıktan sonra Porçöz ile hızlıca bir asitleme yaptım ve peçete ile diş macunu temizliği ardından fazla uğraşmadan bu görüntüyü elde ettim. Bu noktada bir karar vermem gerekiyor: Acaba bu namlu ve çelik ile uğraşmaya devam etmeli miyim yoksa ilk çıkış noktam olan başka marka eğelere yönelip onlardan da hamon çıkar mı, hangi yöntemler daha başarılı sonuç verir gibi konulara mı yönelmeliyim? Sizlerin tavsiyelerini bekliyorum. Bu hamon sizce kabul edilebilir mi? Sipariş vermiş olsanız ve bu şekilde bir hamon karşınıza gelse kabul eder miydiniz yoksa başarısız bir çalışma mı derdiniz? Kabul edilebilir ise bir sonraki eğeye ve projeye geçebilirim.